کشف ژن جدیدی بنام Brd2 ، کنترل کنندۀ چاقی و دیابت

اکتشاف تصادفی جهش در یک ژن که سبب بروز چاقی مفرط در موش گردید اما از ابتلاء موش به دیابت جلوگیری نمود، محققین دانشکدۀ پزشکی دانشگاه بوستون در آمریکا را بر آن داشت که دیدگاه جدیدی بر مکانیسمهای سلولی ایجاد چاقی و ارتباط آن با دیابت نوع 2 بدست آورند.

محققین به بررسی ژنی بنام Brd2 که سابقاً ربطی به تعادل انرژی در بدن نداشت، پرداختند در حالیکه حذف کامل این ژن مرگ آور است، دکتر دنیس دریافت که تنها یک تغییر ژنتیکی در این ژن، خوشبختانه سبب کاهش بیان آن شده و موش به چاقی مفرط دچار می گردد اما این تغییر باعث ایجاد دیابت نوع 2 در موش نمی شود. این نتیجه بسیار حیرت انگیز بود زیرا در موش و انسان چاقی مزمن عموماً به دیابت نوع 2 می انجامد و دیابت نوع 2 نیز به عوارض تهدید کننده ای مانند بیماری قلبی، کلیوی ، تخریب اعصاب، پوکی استخوان، کوری و مشکلات گردش خون در پاها و حتی قطع عضو، ختم می شود.

وزن موش جهش یافته برای یک انسان تقریباً معادل 270 کیلوگرم محاسبه می گردید، جدا از این مسئله ، موش جهش یافته مشابه یک موش سالم عمر طولانی و طبیعی داشت.

سالها است که  ارتباط چاقی مزمن و دیابت نوع 2 مشخص شده است. به علت افزایش میزان چاقی در میان افراد در سراسر جهان بیش بینی شده است که تا سال 2030 تعداد 366 میلیون نفر به دیابت مبتلا خواهند شد، بنابراین یک نیاز فوری برای فهم دقیقتر وعمیقتر ارتباطات بیولوژی موجود بین چاقی و دیابت به منظور طراحی داروهای جدید و روش های درمانی  جدید احساس می شود.

20 تا 30٪ افراد بالغ علیرغم ابتلاء به چاقی سلامتند. این گروه کسانی هستند که از متابولیسم سالمی برخوردارند اما سایرین که به نقص یا سندرم متابولیکی بر اثر چاقی مبتلا می شود نهایتاً به دیابت نوع 2 مبتلا می گردند.

دکتر دنیس می افزاید این افراد)که به دیابت  نوع دو مبتلا نمی شوند) کسانی هستند که کمتر به التهاب مبتلا می شود. التهاب که از طریق سلولهای طبیعی سیستم ایمنی یعنی ماکروفاژها ایجاد می شود به مقاومت به انسولین و دیابت نوع 2 می انجامد .

اینگونه التهاب بطور مشخص در رابطه با چاقی است اما التهابی است که سبب شروع دیابت می شود یعنی خود چاقی عامل دیابت نیست بلکه التهابی که بر اثر چاقی ایجاد می شود سبب بروز دیابت است.

مکانیسمی که بتواند اثر محافظتی این ژن را در برابر دیابت توضیح دهد هنوز بخوبی روش نیست.دکتردنیس می گوید مانند اکثر افراد چاقی که به دیابت مبتلا نمی شوند نقص ژنتیکی ژن Brd2 در موش سبب کاهش التهاب در بافت چربی شده و هرگز باعث فعال شدن مسیر تخریب سلولهای بتا در پانکراس نمی شود و هرگز به دیابت نوع 2 نمی انجامد. محققین مکانیسمهای متفاوتی را در مورد جهش ژن Brd2 و نحوۀ جلوگیری از بروز دیابت ارائه داده اند.

در اینگونه موش های جهش یافته محصولات مولکولی التهابی تولید نمی شود. این محصولات همان موادی هستند که درعفونت ها بطور طبیعی دیده می شود و همچنین سبب بروز دیابت می شود. عدم تولید این مواد سبب می شود که چاقی به دیابت منجر نشود.

دکتر دنیس می گوید تأثیر قوی میزان بیان ژن Brd2 بر تولید انسولین و عمل آن باعث شده است که ژن Brd2 بعنوان یکی از اهداف درمانی دیابت مطرح شود.اگر چه فعالیت زیاده از حد ژن Brd2 می تواند به دیابت منجر گردد.

 روش هایی که طی آن ژن Brd2 می تواند بر سیستم ایمنی تأثیر گذار باشد ممکن است تا حدی در بروز بیماری دیابت نوع 1 نیز نقش داشته باشد.

منبع:

www.sciencedaily.com